
Po raz pierwszy udało się badać pole gluonowe wewnątrz związanych nukleonów
27 maja 2025, 09:49W Thomas Jefferson National Accelerator Facility dokonano pierwszych w historii pomiarów gluonów wewnątrz jądra atomowego. To duży krok w kierunku poznania rozkładu pola gluonowego (pola Yanga-Millsa) wewnątrz protonu, cieszy się jeden z członków zespołu badawczego, profesor Axel Schmidt z George Washington University. Jesteśmy na pograniczu wiedzy o „kleju atomowym”. W zasadzie nic o tym nie wiemy, więc przydatna jest każda nowa informacja. To jednocześnie niezwykle ekscytujące i bardzo trudne, dodaje profesor Or Hen z MIT.
Jak krokodyl stał się rybą
18 sierpnia 2006, 16:17Czy zwierzę, które żyje w wodzie i na lądzie, ma cztery łapy, potężne szczęki, powszechnie uchodzi za jedno z najbardziej krwiożerczych stworzeń i jest gadem, może stać się rybą? Jak się okazuje – może.

Paracetamol sprzyja astmie i alergii
29 listopada 2010, 16:26Paracetamol, pod różnymi nazwami handlowymi, reklamowany jest jako bezpieczny i nieszkodliwy środek. Jest on również często polecany jako lek dla małych dzieci. Tymczasem podawanie paracetamolu niemowlakom sprzyja zachorowaniom na alergie i astmę w późniejszym wieku.

Bioniczna trzustka lepsza od pompy insulinowej
16 czerwca 2014, 12:31U dorosłych i młodzieży bioniczna trzustka sprawdza się lepiej od pompy insulinowej.

Hormon wytwarzany przez nadnercza jest biomarkerem mózgu po chemii
24 kwietnia 2019, 09:03Biorąc pod uwagę wpływ mózgu po chemii (ang. chemobrain) na codzienne życie chorych, naukowcom zależy na zidentyfikowaniu biomarkerów tego zespołu. Ostatnio okazało się, że jednym z nich jest wytwarzany przez korę nadnerczy siarczan dehydroepiandrosteronu (DHEAS).

Nadmiar przeciwutleniaczy niekorzystnie wpływa na serce i mięśnie szkieletowe
18 maja 2020, 12:23Amerykańscy naukowcy odkryli, że nadmiar przeciwutleniaczy jest patogenny dla serca i mięśni szkieletowych.

Z mapą wśród 25 000 supermasywnych czarnych dziur
3 marca 2021, 04:50Międzynarodowy zespół astronomów, kierowany przez Francesca de Gasperina z Uniwersytetu w Hamburgu, w którego składzie znajduje się dwoje polskich naukowców, Krzysztof Chyży z Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Katarzyna Małek z Narodowego Centrum Badań Jądrowych, stworzył największą i najdokładniejszą mapę nieba obserwowanego na ultraniskich częstotliwościach radiowych. Mapa opublikowana w czasopiśmie Astronomy and Astrophysics ujawnia ponad 25 000 aktywnych supermasywnych czarnych dziur znajdujących się w odległych galaktykach.

Jak zważyć galaktyki na potrzeby największych przeglądów nieba?
11 stycznia 2022, 05:34NCBJ koordynuje polski udział w największym w dotychczasowej historii przedsięwzięciu astronomii obserwacyjnej. W polu widzenia teleskopu budowanego w Chile znajdzie się jednorazowo obszar 40-krotnie większy od tarczy Księżyca. Obserwacje zaplanowane na 10 lat dostarczą m.in. danych o obiektach zmiennych. Naukowcy z NCBJ z zespołu ASTROdust już dziś przygotowują algorytmy, które wzbogacą zestaw informacji pozyskanych z obserwacji.

W epoce lodowej ludzie migrowali z północnych Chin do Ameryki i Japonii
10 maja 2023, 10:05Pojawienie się ludzi w obu Amerykach – ostatnich kontynentach zasiedlonych przez H. sapiens – jest przedmiotem intensywnych badań, a ostatnio naukowcy mogą korzystać z coraz bardziej wyrafinowanych narzędzi genetycznych. Nie od dzisiaj wiemy, że Amerykę zasiedlili mieszkańcy wschodniej Syberii, jednak zdobywamy coraz więcej danych wskazujących, że migrowali tam ludzie z różnych części Eurazji. Naukowcy z Chińskiej Akademii Nauk przedstawili właśnie dowody, na migrację z dzisiejszych północnych wybrzeży Chin do Ameryki oraz na Wyspy Japońskie.

Palenie – główny czynnik stylu życia odpowiedzialny za spadek zdolności poznawczych z wiekiem?
8 lipca 2024, 08:02Palenie papierosów może być głównym czynnikiem stylu życia przyczyniającym się do spadku zdolności poznawczych wraz z wiekiem, donoszą naukowcy z University College London. Uczeni badali tempo spadku zdolności poznawczych u osób zdrowych pod tym względem i porównywali je z tempem spadku osób, u których następował on zbyt szybko. Poszukiwali różnic i czynników, które przyczyniają się do tego szybszego spadku. Przyglądali się różnym kombinacjom zachowań powiązanych ze zdrowiem, od diety i korzystania z używek, przez aktywność fizyczną po kontakty społeczne.